Trong cuộc đời chúng ta, luôn cần là mentee của ai đó và luôn hãy là mentor của ai đó. Để học hỏi thêm, và chia sẻ nhiều thêm. Và chia sẻ, cũng là một trong các core value của bản thân tôi.
Năm nay là năm thứ 3 tôi làm công việc mentoring, giúp các bạn đã đi làm có kinh nghiệm dưới 5 năm, hoặc đang khởi nghiệp. Đóng góp góc nhìn, lời khuyên, bài học, giá trị vô hình lẫn hữu hình cho các bạn. Và rất nhiều khi, tôi nhận lại nhiều điều to lớn hơn. Tôi cũng được học nhiều, qua con đường này.
1. Tại sao lại chọn công việc mentoring?
Thực ra tôi được chọn. Một ngày nọ, anh Tinh Tú UAN nhắn tin mời tham gia UAN Mentoring. Ban đầu tôi không tự tin: tuổi đời không bằng các mentor khác, vị trí tất nhiên còn thấp, kinh nghiệm thua xa, tên tuổi chưa có.
Anh Tú nói rằng tôi có thể chia sẻ với các bạn rất nhiều thứ mà chưa cần tôi phải là một ai đó thật ngầu mới có thể làm được. Và quan trọng hơn hết phải là tinh thần chia sẻ, cho đi, chịu lắng nghe và muốn giúp đỡ.
Vậy là mở ra hành trình đồng hành cùng những người bạn mới, mà sau này trở thành những mối quan hệ mới mẻ khác: khách hàng, đối tác, outsource, nhân viên, bạn bè,… sự cho đi trước không toan tính lại gặt hái những điều kỳ diệu trong tương lai theo cách mà bạn không bao giờ ngờ tới. Ngay lúc trao đi chính là lúc bạn đã nhận được.
Các bạn trẻ cũng trải qua những câu hỏi mà tôi đã trải qua trong quá khứ. Gặp đúng các bước ngoặc mà tôi đã gặp. Con đường mỗi người mỗi khác, nhưng một vài tình huống cơ bản, căn bản thì ai cũng sẽ gặp. Đi đến đó, nếu có biển báo, hay có người đứng hướng dẫn, không nhất thiết phải chỉ đi đường nào, chỉ cần một chút lời giải thích, đặt câu hỏi để bạn tự trả lời, hay một chút động viên, và góp vào một góc nhìn từ người đi trước, cũng giúp ích cho người đi đường ấy biết bao.
Sau 3 mùa tham gia, và 2 mùa tôi tổ chức trên công ty, thì các bạn rõ ràng hơn về đường hướng, có thêm nhiều cách tư duy và công cụ để tự giải quyết.
Đừng chờ giỏi mới share, mà càng share bạn càng được học thêm, và sẽ càng giỏi thêm.
2. Một vài con số
3 năm trong hành trình mentoring
20 mentee
120+ buổi gặp mặt
Vô vàn câu chuyện và bài học
3. Cách tôi làm mentoring
- Đặt mình ở vị trí lắng nghe, không phán xét, tâm chân thành và cởi mở
- Đặt câu hỏi làm rõ tình huống, vấn đề mà bạn mentee đang muốn chia sẻ
- Đặt câu hỏi để tìm nguyên nhân gốc
- Đặt các câu hỏi để khơi gợi câu trả lời bên trong bạn
- Chia sẻ góc nhìn và kinh nghiệm tương tự
- Kể những câu chuyện liên quan
- Khái quát hoá vấn đề, đưa ra những keyword giúp bạn có thể research nhiều thêm trên đó
- Follow quá trình thực thi của bạn, giải đáp khi bạn gặp khó khăn
- Cổ vũ, động viên mỗi thành tựu nhỏ của các bạn
- Gợi ý, kết nối các bạn với các mối quan hệ phù hợp để các bạn có thể học hỏi thêm về chuyên môn
4. Những điều tôi nhận ra khi làm mentor
- Có nhiều bạn đến với không-một-đề-bài-nào-cả. Mọi thứ với bạn đều là hoang mang và không rõ ràng. Khi bạn không tiếp cận bằng một đề bài cụ thể, chuỗi ngày gặp mặt sẽ trở nên khó chịu cho cả 2. Vì không trong tâm thế giúp đỡ cụ thể một vấn đề gì, câu chuyện có thể rơi vào bế tắc, và như việc bạn không có gì để tập trung giải quyết, thì những việc bạn làm sẽ không thoả mãn cho cả đôi bên. Khi đó, chỉ có thể giúp đỡ về tinh thần, và hiện trạng sẽ không thay đổi.
- Khi đi cùng nhau trong một lộ trình, cần rõ ràng các cột mốc, và cũng cần sự quyết liệt của cả 2 phía, để nhìn thấy kết quả. Các bạn mentee không chịu khó chủ động, và không chịu làm bài tập hay suy nghĩ về cái mà chính bạn đang muốn thay đổi, thì không ai có thể giúp bạn thay đổi được.
- Tôi học được từ mentee của mình rất nhiều, (thật lòng thì ở tuổi của các bạn, tôi không có một nền tảng kiến thức, kỹ năng và quan hệ đủ tốt như vậy), và cũng có thể nhìn thấy cách mình chia sẻ với mentee cho thấy mức độ trưởng thành, góc nhìn của mình thay đổi theo thời gian và rộng mở hơn.
- Kỹ năng sư phạm là cần thiết, để chia sẻ nội dung từ mình đến mentee một cách có hệ thống, logic, dễ tiếp thu và dễ thực hành.
- Ghi chép, tích luỹ và không ngừng liên kết những mảnh ghép, sẽ giúp cho cả mentor và mentee có mối quan hệ mật thiết hơn, hái được những quả ngọt hơn, cùng nhau và về sau. Hành trình chỉ có ý nghĩa khi cả 2 cùng tương tác và cùng gắn kết với nhau.
- Thầy Minh Niệm có nói, đừng nghĩ là phải cho tiền bạc hay điều gì to tát mới gọi là cho đi. Tất cả mọi thứ về kiến thức, kinh nghiệm, lời khuyên, thứ có giá trị hữu hình hay vô hình thì đều giúp ích cho người khác.
- Có cái tâm cho đi, cho đi một cách vô tư, một cách tự nguyện, vậy thôi. Đừng mong chờ cho đi để nhận lại, cũng đừng đưa ý niệm gặt hái gì vào việc mình cho đi. Cho đi chính là cách mình đã được nhận lại rồi.
- Khi kho báu mình vơi đi, thì nó lại đầy lên, theo một cách nào đó. Vậy nên, hãy tích cực cho đi.
- Một lời khuyên chân thành với mình là nhỏ, nhưng với người nhận được, nó lại mở ra một con đường rất mới cho họ. Tôi rất thận trọng với lời khuyên, nhưng tôi rất giỏi trong việc cho thêm góc nhìn, kinh nghiệm giải quyết của tôi, cách đặt câu hỏi khơi gợi và tiếp thêm năng lượng tích cực cho mọi người.
Tôi vẫn tiếp tục nhận mentee và sẽ đồng hành cùng các bạn bên trong hoặc bên ngoài các chương trình theo các tổ chức hoặc tự do.
Bạn có thể gửi tin nhắn đến:
Telegram: 0919100075 (Yến) hoặc email đến: yen.kieu@vantaymedia.com
Chúng ta có thể cùng ngồi uống một chén trà, một ly cà phê hay một bình sake nóng, rồi cùng nhau tìm hiểu xem, tôi có thể giúp được gì cho bạn nhé.
